” Özgün olmak ya da olmamak! İşte bütün mesele Bu!(Mu Acaba?)”
İngilizce “kopyala beni” anlamına gelen ve “Copy me”den türetilen Kopimizm Kilisesi İsveç makamları tarafından resmen tanmış durumda. Ortalama 3 bin üyesi var ve hızla artıyor. Amaçları bundan böyle dosya paylaşımının meşru hale gelmesi…
Ve her ne kadar İsveç’te “dosya paylaşımı” bir din olarak kabul edilse de günümüzde hala kopyalamak, intihal yapmak ve/veya birebir aynısını Ç’alıntı” olarak kullanmak fikri ve mülkiyet haklarına göre bir suç.
Diğer taraftan gerçek şu ki bilgi çok hızlı bir şekilde yayılıyor. Tüm dünyadan sınırsız sayıdaki içerik, sınırsız sayıda internet kullanıcısına sunuluyor. Yayınların kullanıcıların müdahalesine maruz kalabilmesi ve basit bir tıklamayla bilgileri ücretsiz bir şekilde kopyalayabilmesi mümkün…
Ancak aşağıda yer alan bir kaç basit önlemle İnternette yer alan içerikleri koruma altına almak de mümkün! İşte Detaylar;
+Sağ Tuş Engeli : Web sayfanızın kaynak kodlarına ekleyeceğiniz Java kodları ile, farenin sağ tuşuna basılarak içerğin kopyalanmasını engelleyebilirsiniz.
Bununla beraber, maalesef kesin çözüm değildir. Farklı yöntemlerle de içerik kopyalanabilir. Ayrıca Sitinize gelen ziyaretçilerin sitenizde daha kısa süre kalmasına neden olabileceği için “Seo” için önerilmemektedir.
+ Hotlink Yöntemi İle Koruma : Webte yayınlanan resimlerinizin başkaları tarafından izinsiz alınarak kullanılmasına karşı kullanılabilecek bir önlemdir.
Bu yöntemle izinsiz bir şekilde resimlerinizi almak isteyenler yerine sizin hazırladığınız başka bir resmi kopyalarlar. Bu işlem için sitenizin kaynak kodlarına htaccess dosyası eklemeniz gerekir. Ancak Maalesef bu yönteminde aşılması mümkündür. Kesin koruma sağlamayacaktır.
+ www.copyscape.com : Sitenin ana sayfa görüntüsü google arama motorunu andıran bir arama sayfası. En büyük fark bu sayfada web sitenizde yer alan içeriklerin kopyalarını, yada benzerlerini arama yapıyorsunuz.
Sitenin amacı arama yaptığınız web sitesinde yer alan içeriğin başka web sitelerinde var olup olmadığını bulmak. Copyscape servisi kullanımı çok kolaydır. Tek yapmanız gereken arama butonuna web adresinizi girin ve copyscape aramanızla eşleşen en iyi sonuçları göstersin. “Copyscape” bu konuda ücretsiz hizmet vermekte. Bununla beraber Copyscape Premium hizmetini satın da alabilirsiniz bu durumda çok daha fazla arama sonucunu görebilir ve daha detaylı hizmet alabilirsiniz.
+ http://www.dmca.com : Web sitesi koruma ve Takedown(siteyi arama motorlarından sildirme) hizmetleri sunar. DMCA ile web sitenizden alıntı yapan içerik hırsızlarına karşı koruma sağlarsınız. Üyelik ve koruma ücretsizdir.
Üye olduktan sonra sitenize bir DMCA koruma logosu koyarak 1 adet takedown(siteyi arama motorlarından sildirme) elde edersiniz. Bu hakkınız ile içeriğinizi çalan bir websitesini DMCA’ya bildirebilir ve bu sitenin arama motorlarından kaldırılmasını sağlayabilirsiniz. Ancak bundan sonraki diğer tüm takedown’lar ücretlidir.Aylık veya yıllık ücretlerini http://www.dmca.com adresinden öğrenebilirsiniz.
Sistemin çalışma şekli şu şekildedir. Sayfanıza eklediğiniz DMCA’nın kodu(logo olarak eklemiştiniz) sizin sayfanızın tüm bilgilerini(grafik yazı vb..) tarih (saat dakika gün) ile kayıt altına alır. Daha sonra sizin içeriğim çalındı. Şikayetiniz ile birlikte DMCA’nın avukatları google, yahoo ve diğer arama motorlarına içeriğinizi çalan sitenin arama sonuçlarından çıkartılması için başvuruda bulunur. Ve bu sistem %100 para iade garantilidir.
+ https://www.tasdix.com : Eczacıbaşı bilişim e-güven hizmetidir. Site yer alan tasdix tanımlaması ve çalışma sistemi şu şekildedir :“Tasdix, bilgisayar ortamındaki dökümanlarınızın elektronik olarak damgalandığı zamanı ve o tarihten itibaren üzerinde hiçbir değişiklik yapılmadığını gösteren bir sayısal zaman damgası uygulamasıdır. “
Ne işe yarar : Dokümanlarınızın özgün olduğunu veya hangi tarihte elinizde bulunduğunu kanıtlamanız gereken durumlar için, kendi bilgisayarınızda ve dosyalarınızı kimseyle paylaşmadan sayısal zaman damgası vurmanızı sağlar. Sistem ücretsizdir. Siteye giriş yapıp masaüstü yazılımını bilgisayarınıza yüklüyorsunuz. Ancak çalışması için kontör satın almanız gerek
+ Tasarım Tescili : 554 sayılı Endüstriyel Tasarımların Korunmasına İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamede endüstriyel tasarım kavramı şu şeklide tanımlanmaktadır;
Tasarım, bir ürünün tümü, veya bir parçası veya üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütünü ifade eder. Tasarım Tescili Kapsamına mimari çizimler, İnternet Sayfaları vb.. görsel tasarımlar da girer. Yani Tasarım Her Her türlü ürüne Ait Görsel ve çizimlerdir.
Webte yayınlanan logolarınızı,grafik çizimlerinizi,web sayfası tasarımınızı vb.. görsel içeriklerinizi tasarım tescili ile kruma altına alabilirsiniz. Bununla beraber tasarım tescil korumasının etkili olabilmesi için özgün olmanız ve yayınlanmaya başladığı ilk anda bu tescil işlemini yaptırmanız çok önemli
+ Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ;
İnternet ortamında sunulanlar; metin, resim, grafik, bilgisayar programı gibi her biri eser olan birçok unsurdan oluşmaktadır. Özellikle internet sayfalarının kaydedildiği bir bilgisayar programı olan kaynak kodlar Fikir ve Sanat
Eserleri Kanunu md. 2/1’ e göre, “her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları ve bir sonraki aşamada program sonucunu doğurması koşuluyla bunların hazırlık tasarımları” olduğundan açıkça “eser” kabul edilmiştir.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu 2. maddeye göre; eser oluşturulan içerik; ara yüze temel oluşturan düşünce ve ilkeleri de içine almak üzere bir bilgisayar programının herhangi bir öğesine temel oluşturan düşünce ve ilkelerden oluşuyorsa bu durumda eser
sayılmaz ve korumadan yararlanamaz. Bu arada Kanunda yapılan değişiklikle bilgisayar programı, arayüz ve araişlerlik tanımlanmıştır.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre “ilim ve edebiyat eseri” olarak sınıflandırılan bilgisayar programı; bir bilgisayar sisteminin özel bir işlem veya görev yapmasını sağlayacak bir şekilde düzene konulmuş bilgisayar emir dizgesini ve bu emir dizgesinin oluşum ve gelişimini sağlayacak hazırlık çalışmalarıdır.
Arayüz; bilgisayarın donanım ve yazılım unsurları arasında karşılıklı etkilenme ve bağlantıyla oluşturan programbölümleridir. Araişlerlik; bilgisayar program bölümlerinin fonksiyonel olarak birlikte çalışması ve karşılıklı etkilenmesi ve alışverişi yapılan bilginin karşılıklı kullanım yeteneğidir.
– WEB SAYFALARI DERLEME ESERLERDİR-
Birçok tür fikir ve sanat eserini aynı anda içinde barındıran web sayfasını işleme eserin bir türü olan derleme eser olarak da kabul edebiliriz. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu 1/B maddesinin d bendinde “özgün eser üzerindeki haklar saklı kalmak kaydıyla, .. muhtevası seçme ve düzenlemelerden oluşan ve bir düşünce yaratıcılığı sonucu olan eser” derleme eser olarak belirtilmiştir.
İşte bu kapsama uyan web sayfaları da derleme eserdir. Bu açıdan web sayfası veya bütününde web siteleri bir eser olduğundan bunun izinsiz olarak kısmen veya tamamen kullanılması da hukuka aykırı olur ve hukuki ve cezai yaptrımları gündeme getirir. Öte yandan internet web sayfası, sitesi ve içeriğinin eser sayılması hakkındaki bir diğer düzenleme de Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu m. 6/10 ve 11’de bulunmaktadır.
Buradaki ifadeye göre; bir bilgisayar programının uyarlanması, düzenlenmesi veya herhangi bir değişim yapılması “işlenme eser” olarak kabul edilir.
Ayrıca bu maddede “belli bir maksada göre ve hususi bir plan dahilinde verilerin ve materyallerin seçilip derlenmesi sonucu ortaya çıkan ve bir araç ile okunabilir veya diğer biçimdeki veri tabanları –içindeki tek tek veri ve materyal hariç-” yine işlenme eser sayılır ve korumadan yararlanır. (Bilişim Hukuku; prof.Dr.B.Zeki Avşar/ prof Dr. Gürsel Öngören)
